อายุมีผลต่อการตั้งครรภ์อย่างไร? รู้จักกับอายุที่เหมาะกับการตั้งครรภ์และวิธีเพิ่มโอกาสสำเร็จในการทำ ICSI/IVF ในแต่ละช่วงอายุ

การตั้งครรภ์เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยหลายอย่าง หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่มีผลโดยตรงต่อภาวะเจริญพันธุ์ก็คือ “อายุ” โดยเฉพาะสำหรับคุณผู้หญิง ยิ่งอายุมากขึ้น ยิ่งส่งผลกระทบต่อคุณภาพและจำนวนของเซลล์ไข่ ซึ่งอาจทำให้การตั้งครรภ์เป็นไปได้ยากขึ้น
อายุที่เหมาะกับการตั้งครรภ์ โดยทั่วไปอยู่ในช่วง 20-35 ปี เนื่องจากเป็นช่วงที่ร่างกายมีความพร้อมทั้งในแง่ของคุณภาพไข่และภาวะสุขภาพโดยรวม อย่างไรก็ตาม เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น ICSI (Intracytoplasmic Sperm Injection) หรือ IVF (In Vitro Fertilization) สามารถช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้ แม้ว่าจะมีอายุมากขึ้นก็ตาม SAFE Fertility Group จะชวนทุกคนมาทำความเข้าใจว่าทำไมอายุที่เหมาะกับการตั้งครรภ์จึงมีผลต่อการตั้งครรภ์ และวิธีเพิ่มโอกาสสำเร็จในการทำ ICSI/IVF มีอะไรบ้าง
ทำไม “อายุ” จึงสำคัญต่อภาวะเจริญพันธุ์?
อายุเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ของผู้หญิงโดยตรง เพราะเมื่ออายุมากขึ้น ทั้งปริมาณและคุณภาพของเซลล์ไข่ลดลง ส่งผลให้โอกาสในการตั้งครรภ์ลดลง และความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์เพิ่มสูงขึ้น ดังนั้นการตั้งครรภ์ในอายุที่เหมาะสมจะช่วยเพิ่มโอกาสสำเร็จและลดความเสี่ยงต่าง ๆ ระหว่างตั้งครรภ์ได้
- ปริมาณและคุณภาพของเซลล์ไข่ลดลงตามอายุ
- จำนวนเซลล์ไข่ที่ลดลงตามอายุ
- ผู้หญิงเกิดมาพร้อมกับไข่จำนวนจำกัดประมาณ 1-2 ล้านฟอง ตั้งแต่แรกเกิด
- เมื่อเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ (ช่วงมีประจำเดือนครั้งแรก) ไข่จะเหลือประมาณ 300,000-400,000 ฟอง
- ในแต่ละรอบเดือนร่างกายจะใช้เซลล์ไข่ไปเรื่อย ๆ จนเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน (~50 ปี) ซึ่งไข่จะหมดลง
- หากต้องการเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์ในช่วงอายุที่เหมาะกับการตั้งครรภ์ ควรตรวจภาวะเจริญพันธุ์และพิจารณาแช่แข็งไข่ล่วงหน้า
- ความผิดปกติของโครโมโซมในเซลล์ไข่
- เมื่ออายุมากขึ้น ไข่มีโอกาสเกิดความผิดปกติของโครโมโซมสูงขึ้น
- ความผิดปกตินี้เป็นสาเหตุของภาวะแท้งบุตรและโรคต่าง ๆ เช่น กลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม (Down Syndrome)
- ผู้หญิงอายุ 35 ปีขึ้นไป มีความเสี่ยงต่อการเกิดความผิดปกติของโครโมโซมในตัวอ่อนสูงกว่าผู้หญิงที่อายุน้อย
- การตั้งครรภ์ในอายุที่เหมาะสมช่วยลดโอกาสเกิดความผิดปกติของตัวอ่อนและเพิ่มโอกาสสำเร็จของการตั้งครรภ์
- จำนวนเซลล์ไข่ที่ลดลงตามอายุ
อายุที่เหมาะกับการตั้งครรภ์ ช่วยป้องกัน “ภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์”
อายุที่มากขึ้นสัมพันธ์กับความเสี่ยงที่อาจเกิดโรคแทรกซ้อนในระหว่างตั้งครรภ์ เช่น
- ครรภ์เป็นพิษ (Preeclampsia)
- เบาหวานขณะตั้งครรภ์ (Gestational Diabetes)
- ภาวะคลอดก่อนกำหนด (Preterm Birth)
- ความดันโลหิตสูงและภาวะน้ำหนักเกินเป็นปัจจัยที่พบได้บ่อยในคุณแม่ที่มีอายุมากขึ้น
การตั้งครรภ์ในอายุที่เหมาะสมช่วยลดความเสี่ยงของโรคแทรกซ้อนเหล่านี้ รวมถึงช่วยลดโอกาสในภาวะแท้งบุตรและภาวะตัวอ่อนฝังตัวผิดปกติ เพราะในผู้หญิงที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไป มีอัตราการแท้งบุตรสูงขึ้น เนื่องจากคุณภาพของเซลล์ไข่ลดลง รวมถึงการฝังตัวของตัวอ่อนอาจไม่สมบูรณ์ ทำให้โอกาสตั้งครรภ์สำเร็จลดลง การตั้งครรภ์ในอายุที่เหมาะกับการตั้งครรภ์จะช่วยลดความเสี่ยงของภาวะตัวอ่อนฝังตัวผิดปกติ
วิธีเพิ่มโอกาสสำเร็จในการทำ IVF ตามช่วงอายุ
อายุไม่เกิน 35 ปี
โอกาสตั้งครรภ์สูงสุด โอกาสสำเร็จของ ICSI/IVF อยู่ที่ประมาณ 70-80% ต่อรอบ*
คำแนะนำ
- ควบคุมอาหารให้สมดุลและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- ตรวจเช็กภาวะเจริญพันธุ์ล่วงหน้า และหากพบปัญหาให้ปรึกษาแพทย์
- หากมีแผนมีบุตรในอนาคตแต่ยังไม่พร้อม ควรแช่แข็งไข่ (Egg Freezing) ไว้ก่อน
- ตั้งครรภ์ในอายุที่เหมาะสมช่วยเพิ่มโอกาสสำเร็จของ IVF
อายุ 35-39 ปี
โอกาสตั้งครรภ์ลดลง อัตราความสำเร็จของ ICSI/IVF ลดลงอยู่ที่ประมาณ 70% ต่อรอบ*
คำแนะนำ- ตรวจสุขภาพร่างกายและฮอร์โมนเพื่อประเมินภาวะเจริญพันธุ์
- ใช้การตรวจคัดกรองพันธุกรรมตัวอ่อน (PGTseq-A) เพื่อช่วยคัดเลือกตัวอ่อนที่แข็งแรง ลดความเสี่ยงของโรคทางพันธุกรรม
- การตั้งครรภ์ในอายุที่เหมาะสมช่วยให้มีสุขภาพครรภ์ที่แข็งแรง
อายุ 40 ปีขึ้นไป
โอกาสตั้งครรภ์ลดลงอย่างชัดเจน: อัตราความสำเร็จของ ICSI/IVF อยู่ที่ประมาณ 65-70%* และอัตราการแท้งสูงขึ้น
คำแนะนำ- ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการคัดกรองตัวอ่อนอย่างละเอียด
- ดูแลสุขภาพร่างกายอย่างเข้มงวดเพื่อลดภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
- การตั้งครรภ์ในอายุที่เหมาะสมเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยลดความเสี่ยง
*อัตราความสำเร็จการตั้งครรภ์ทาง Clinical Pregnancy Rate ของวิธี ICSI จากการย้ายตัวอ่อนแบบแช่แข็ง (Freeze Embryo Transfer : FET) ร่วมกับการวิเคราะห์โครโมโซมตัวอ่อน PGT จาก Safe Fertility Group PCL. ในระหว่างปี ค.ศ. 2021-2024
สามารถอ่านเกณฑ์เพิ่มเติมได้ที่ > คลิก!
ปรับไลฟ์สไตล์เพื่อเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์
โภชนาการที่ดีเป็นหนึ่งในตัวช่วยที่สำคัญ
- รับประทานอาหารที่มีวิตามินและแร่ธาตุที่ช่วยเสริมภาวะเจริญพันธุ์ เช่น Folic Acid, Omega-3, Zinc และ CoQ10
- หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป น้ำตาลสูง และไขมันทรานส์
ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
- ควรออกกำลังกายเป็นประจำ เช่น เดินเร็ว ว่ายน้ำ หรือโยคะ เพื่อช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตไปยังมดลูก
- หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหนักเกินไป โดยระยะเวลาที่เหมาะสมสำหรับการออกกำลังกายจะอยู่ที่ 30-50 นาที/วัน จำนวน 3-5 วัน/สัปดาห์
ลดความเครียดและพักผ่อนให้เพียงพอ
- การทำสมาธิหรือฝึกหายใจลึก ๆ ช่วยลดระดับฮอร์โมนความเครียดที่อาจรบกวนการตั้งครรภ์
- นอนหลับอย่างมีคุณภาพ เข้านอนก่อน 4 ทุ่ม และหลับให้ได้อย่างน้อย 7-8 ชั่วโมง/คืน
หลีกเลี่ยงสารพิษที่อาจรบกวนภาวะเจริญพันธุ์
- ลดการสัมผัสสารเคมี เช่น BPA จากพลาสติก ยาฆ่าแมลง และสารปรอทจากอาหารทะเลบางชนิด
- หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่ และคาเฟอีนในปริมาณสูง
อายุเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อโอกาสในการตั้งครรภ์ แต่ด้วยการดูแลสุขภาพที่ดีและการใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น ICSI หรือ IVF รวมไปถึงการตรวจคัดกรองโครโมโซมตัวอ่อน ด้วย PGTseq ที่ทำให้การตั้งครรภ์ยังคงเป็นไปได้สำหรับผู้หญิงที่อายุมากขึ้น หากคุณกำลังวางแผนมีบุตร Safe Fertility Group พร้อมให้คำปรึกษาและช่วยคุณเตรียมตัวให้พร้อมในทุกขั้นตอนของการเดินทางสู่การเป็นคุณพ่อคุณแม่ เพื่อครอบครัวที่สมบูรณ์ในอนาคต
แหล่งอ้างอิง
- การตั้งครรภ์ในสตรีอายุมาก (Pregnancy in advanced maternal age). ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. https://w1.med.cmu.ac.th/obgyn/lecturestopics/topic-review/5792/
- อายุของแม่...กับการตั้งครรภ์. คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=509